En dan nu naar uw politiek commentator MV voor wat duiding en opinie.
Vooropgesteld: ik sluit me volledig aan bij wat jullie zeggen. Sowieso gaat het nu eerst tot (begin)/half november duren voor er verkiezingen zijn. In de tussentijd moet dit gevallen kabinet nog wel iets van begroting maken voor Prinsjesdag. En inderdaad alles komt volledig stil te liggen. Want na de verkiezingen begint het grote spel van ik wil niet met jou en jij kan niet met mij. Wat dus betekent dat ik denk dat we op zijn vroegst een kabinet hebben voorjaar 2024, al denk ik dat het zomer 2024 wordt.
Dan dit (afbraak)kabinet. Dit kabinet was gedoemd te falen. Nieuwe bestuurscultuur en we gaan het anders doen? Niks van te merken. De bijna twee jaar regeren stikte van de drama,
partij/eigenbelang en leugens (recent nog: nieuwe leugens in de zaak Omtzigt, functie elders ). Sowieso de vier partijen die niet met elkaar door wilden ná het vallen van Rutte III, gingen toch weer met elkaar door. Er was veel onderling wantrouwen (Mevrouw Kaag met: 'Hier scheiden onze wegen', Meneer Segers die niet met D66 wilde op ethische kwesties) en natuurlijk dossiers als stikstof/klimaat en migratie. Als het kabinet niet was geklapt hierop, was het wel geklapt op stikstof/klimaat. En daar zit volgens mij één van onze fundamentele problemen in de huidige politiek.
Te veel partijenTen eerste hebben we een overschot aan partijen. Voor bijna elke scheet en issue is er wel een partij te vinden. Dat maakt het smeden van een degelijke coalitie ook steeds moeilijker. De laatste echte coalitie tussen partijen was VVD/PVDA en daarmee enige Rutte kabinet dat de finish haalde. Toen haalden beide partijen over de 30/40 zetels waardoor ze een meerderheid hadden. Nu ben je spekkoper als je de 30 haalt, maar moet je minimaal 2 andere partijen hebben voor een meerderheid. En daar begint het uitsluiten en niet willen samenwerken met elkaar weer.
Op links kom je misschien aan een meerderheid met GL/PvdA/PvDD/Volt/D66 (VIJF partijen!) Op rechts geldt hetzelfde met BBB (is meer een middenpartij vind ik die rechts geframed wordt)/ VVD/PVV/JA21/FvD/SGP. Je ontkomt niet aan samenwerken en inperken op je eigen standpunten. Dat is Nederland, dat is polderen. Maar ja, daar komt ook het eigen belang en achterban bij kijken... hey een bruggetje want:
Invloed van alle kantenTen tweede: achterbannen. Elke partij heeft een eigen achterban die ze tevreden willen houden. Rutte kreeg te horen van Sophie Hermans - doe eens wat aan de migratie. De druk op Rutte werd groter voor een strenger migratiebeleid (ligt niet lekker bij CU). Want ja volgens VVD'ers zou de VVD te links liberaal beleid uitvoeren. Is het kabinet geklapt omdat ze er niet uitkwamen? Of omdat Rutte zieltjes wil winnen en merkte dat zijn steun afbrokkelde? Uiteraard dat laatste. Deze val is pure partijpolitiek en puur eigenbelang. Rutte en de VVD weten dat CDA en D66 zijn gekelderd in de peilingen. Waarom de VVD na 13 jaar zo hoog blijft staan is me een raadsel. En wat ik net al zei: als het kabinet niet gevallen op dit dossier, was het wel op stikstof/klimaat.
Het CDA ziet al haar kiezers naar BBB lopen, dus wilden ze onderhandelen over 2030/2035 en uitkoop al dan niet. Iets dat dan weer niet lekker ligt bij D66 met in de coalitie. Iedereen is constant maar bezig met hoe ze zelf er het beste uit kunnen komen, want zoals gezegd is daar dus naar mijn mening het kabinet op gevallen. En naast achterbannen, hebben we ook nog natuurlijk de connecties, de vriendjes (mondkapjesdeal kuch kuch), de lobbyisten, de actiegroepen die overal maar invloed willen uitoefenen op het politieke beleid. Beste voorbeeld is klimaat en stikstof waarin je LTO hebt, Urgenda, FDF, Schiphol, Tata Steel, allerlei partijen die hun belangen doorpushen op de huidige politiek. Beleid lijkt allang niet meer gemaakt op het Binnenhof, maar daarbuiten. In Brussel en in schimmige achterkamertjes. Want, dat is een mooi bruggetje naar mijn derde punt: bestuurscultuur.
BestuurscultuurTen derde de bestuurscultuur. Ik vind persoonlijk dat we te veel in links/rechts denken en dat coalitieakkoorden te leidend zijn. Te veel in beton gegoten. Wat me opvalt in debatten bij de grote thema's, is dat constructieve of goede moties/voorstellen etc. ongeacht van welke oppositiepartij ze komen (GL/PVV/PvDA/BBB), worden weggestemd met de coalitiepartijen. Er wordt dat uren gedebatteerd, maar iedereen weet de uitslag van moties en stemmingen al. Er verandert niks. In het geval dat de hele oppositie het steunt: 77 v.s 73. Dat de coalitiepartijen elkaar maar volgen, want ja dat is nu eenmaal coalitieakkoord en kabinetsbeleid. Als een partij ineens meestemt met de oppositie, zou dat kunnen leiden tot een kabinetscrisis. Dus stemmen ze maar mee met de meerderheid, terwijl ze dat eigenlijk niet willen (ook als iets niet goed is voor het land). Steunen van een voorstel waar jij ook ook brood in zit, zou nooit mogen leiden tot een crisis in een goed functionerende democratie in mijn ogen.
Het gebeurt wel overigens, dat coalitiepartijen voorstellen steunen (nu lijkt het alsof ik bedoel dat dat niet zo is), maar meestal op de wat kleinere thema's. Idealiter moeten oppositie en coalitie bij elkaar kunnen shoppen. Als bijvoorbeeld CU een voorstel van PvdA wil steunen, ook al willen CDA en VVD dat niet, dan moet dat gewoon kunnen. Dan ben je veel meer bezig met constructief samenwerken in plaats van krampachtig vasthouden aan je eigen plekje en afspraken.
RuttedoctrineEn dan ten vierde, over je eigen baantje/plekje willen vasthouden: de bestuurscultuur en de Ruttecultuur. Ik begrijp echt niet dat Rutte na 13 jaar en zoveel leugens en grove schandalen nog een Rutte V wil. Hoe kan het toch? Heeft die man enige vorm van zelfreflectie? Hij is een kampioen in benoemen wat goed is gegaan, maar voor de fouten sluit hij liever zijn ogen, heeft hij geen herinnering aan, biedt hij excuses voor aan en we gaan over tot de orde van de dag. Is er überhaupt nog wel sprake van een democratie vraag ik me soms af? Is de democratie niet gewoon stuk gemaakt? De Ruttedoctrine bepaalt in de Tweede Kamer.
Hoe kan het toch dat de Tweede Kamer, die als taak heeft de regering te contoleren constant wordt gefrustreerd op verschillende manieren? Of de Kamer krijgt onvolledige informatie voor debatten, zwartgelakte documenten, verdwenen SMS'jes, informatie die te laat bij de kamer komt, kritische geluiden, o.a van Pieter Omtzigt, worden de mond gesnoerd. En als journalisten kritische vragen stellen lopen ministers en Rutte voorop weg voor hun verantwoordelijkheid. Het is steeds hetzelfde riedeltje: ik heb geen tijd, ik moet door, ik moet stemmen, ik kan er niks over zeggen, we wachten eerst het debat af (waarvan de uitslag al bekend is). En dan heb ik het nog niet eens over de WOB-verzoeken van journalisten die worden gefrustreerd, omdat blijkbaar bepaalde informatie niet naar buiten mag komen. Transparantie is een sleutel, maar die is allang weggegooid door Rutte en zijn kabinetten.
Natuurlijk is Rutte niet persoonlijk alles aan te rekenen, dat zou te kort door de bocht zijn, maar toch. Als er een Rutte V zou komen (liever niet... ik vrees ervoor), hoop ik bovendien dat er ministers (er zijn uitzonderingen) komen die echt gevoel hebben wat er leeft onder de bevolking. Nu is het een grote
baantjescaroussel van mensen zonder kennis op de verkeerde plekken (de baantjescaroussel is ook iets waar Pieter Omtzigt, één van de weinigen die ik nog wel vertrouw, tegen heeft geageerd).
Kleine disclaimer: er volgt nu een beetje luchtigheid met enkele voorbeelden: Kaag, diplomaat die nu ineens ons geld moet uitgeven, Hoekstra een boekhouder die nu wereldleiders moet spreken, Ollongren, die vrouw heeft nog nooit een tank gezien volgens mij
Dat was toch de vrouw die eerst binnenlandse zaken deed? Hugo de Jonge wist eerst alles van vaccins en is nu Bob de bouwer?
To long, didn't read - samenvattingNou ja T.l.d.r, er moet echt wat veranderen. We moeten af van links/rechts denken, besluiten moeten weer in de Tweede Kamer genomen worden, politici en de overheid moeten er weer voor het volk zijn en niet andersom, problemen moeten concreet worden aangepakt in plaats van vooruit geschoven. En de val van dit kabinet kan een eerste stap zijn, maar ik heb er een hard hoofd in...
Poll
